Vỏ Quýt – Trần Bì Là Dược Liệu Cổ Truyền Của Người Á Đông, Là Đệ Nhất Trong Tam Bảo Của Quảng Đông, Đồng Thời Là Sản Phẩm Chỉ Dẫn Địa Lý Quốc Gia
Cây quýt có tên khoa học là Citrus reticulata thuộc họ Cam (Rutaceae). Được trồng ở đồi, núi thấp, ven sông hồ hoặc vùng đồng bằng. Nhiều bộ phận của cây quýt đều là vị thuốc. Trong đó phải kể đến 2 vị thuốc từ vỏ quả quýt:
– Quýt trần bì: là vỏ quýt chín đã phơi, sấy khô (để càng lâu năm càng tốt).
– Quýt thanh bì: là vỏ quả quýt còn xanh đã phơi sấy khô.
Trong đó vỏ quýt trần bì là vị thuốc thường được dùng nhất, đặc biệt là đối với nam giới nên có câu:
“Nam bất ngoại trần bì / Nữ bất ly hương phụ”.
Vỏ quýt trần bì là dược liệu cổ truyền của người Á Đông, là đệ nhất trong tam bảo của Quảng Đông và là một trong mười vị thuốc Quảng Đông, đồng thời là sản phẩm chỉ dẫn địa lý quốc gia. Vỏ quýt trần bì ứng dụng từ lâu đời trong việc sử dụng làm thuốc, và phổ biến nhất trong triều đại nhà Minh và nhà Thanh.
Cách dùng phổ biến và đơn giản nhất để sử dụng vỏ quýt trần bì là pha với nước như một loại trà. Xé một miếng vỏ quýt bỏ vào cốc, đổ nước nóng vào để pha và uống. Vỏ quýt trần bì có mùi thơm dịu, một vạt vỏ quýt sau khi ngâm cả ngày hương vị cũng không bị yếu đi.
Theo Đông y, vỏ quả quýt vị cay đắng, tính ôn, vào tỳ, phế, có tác dụng làm ấm dạ dày, kiện tỳ, lý khí, hoá đờm, tiêu tích, chỉ khái, có mùi thơm độc đáo nhờ chứa nhiều tinh dầu, có vị ngọt nhưng dư vị là cay nồng và đắng. Trần bì giòn, dễ bẻ gãy và để càng lâu thì càng tốt.
Thành phần hóa học của vỏ quýt trần bì
Tinh dầu chiếm 2% và là thành phần chính của trần bì.
Các hoạt chất đóng vai trò quan trọng trong thành phần tinh dầu bao gồm: limonene, isopropenyl-toluen, humulene, hesperidin, vitamin B1, vitamin C.
Công dụng của vỏ quýt trần bì qua 10 bài thuốc đông y
Chữa rối loạn tiêu hóa do ăn uống không tiêu
Nguyên liệu: 10g trần bì, 10g thương truật, 10g hậu phác, 10g sinh khương, 6g thảo quả (nướng), 4g cam thảo, đại táo 3 quả.
Cách làm: Sắc uống ngày 1 thang, dùng khoảng 5 ngày.
Giải rượu
Nguyên liệu: 30g trần bì. 5g sinh khương. 2 quả ô mai mơ (bỏ hạt).
Cách thực hiện: Rửa sạch, thái nhỏ trần bì, sinh khương và ô mai mơ. Đun sôi, sau đó hạ lửa nhỏ và đun thêm. Tắt bếp, lọc lấy nước.
Cách dùng: Uống thuốc khi còn ấm. Có thể thêm chút mật ong hoặc đường phèn giúp dễ uống hơn.
Chữa viêm họng, ho, viêm phế quản nhẹ
Trần bì 6g, cát cánh 6g, tô diệp 6g, cam thảo 4g, sắc uống trong ngày.
Giúp ôn vị, chống nôn, dùng khi dạ dày lạnh, nôn ợ hơi
Thang quất bì: Quất bì 12g, gừng tươi 8g. Sắc uống.
Chữa đầy bụng, ăn uống không tiêu, tiêu chảy do tỳ hư
Nguyên liệu: Vỏ quýt sao thơm 12g, vỏ bưởi sao thơm 12g, gừng 3 lát.
Cách làm: Nấu vỏ quýt, vỏ bưởi, gừng với 200ml, sắc lấy 100ml chia 2 lần uống trong ngày và uống lúc nóng.
Trị viêm loét dạ dày – tá tràng
Nguyên liệu: 15 – 20g trần bì.
Cách thực hiện: Rửa sạch, cho tất cả nguyên liệu vào nồi cùng nước. Tắt bếp, lọc lấy nước. Lấy nước nấu cháo với 150g gạo.
Cách dùng: Tuỳ khẩu vị từng người mà nêm nếm vừa phải. Cháo phù hợp với các bệnh nhân bị viêm loét dạ dày – tá tràng, buồn nôn, đau thượng vị.
Trị chứng kém ăn, suy nhược cơ thể
Nguyên liệu: 3g trần bì. 3g hồ tiêu. 1 con gà trống 1 kg đã làm sạch và chặt nhỏ.
Cách thực hiện: Rửa sạch, cho tất cả nguyên liệu vào nồi cùng nước. Thêm gia vị, hầm trên lửa nhỏ đến khi gà chín nhừ.
Cách dùng: Tuỳ khẩu vị từng người mà nêm nếm vừa phải. Chia 2 – 3 lần ăn trong ngày.
Trị ho có đờm do cảm hàn
Nguyên liệu: 6g trần bì. 12g bạch linh. 4g cam thảo. 6g bán hạ. 2 lát gừng tươi.
Cách thực hiện: Rửa sạch, cho tất cả nguyên liệu vào nồi cùng nước. Đun sôi, sau đó hạ lửa nhỏ và đun thêm. Tắt bếp, lọc lấy nước.
Cách dùng: Uống một thang mỗi ngày. Dùng liên tục đến khi cải thiện triệu chứng có đờm do cảm hàn.
Trị ho có đờm nhiều, đờm đặc, tức ngực
Nguyên liệu: Trần bì, hạt vải (thái mỏng phơi khô sao vàng), đại hồi liều lượng bằng nhau.
Cách thực hiện: Rửa sạch tất cả nguyên liệu. Sao vàng hạt vải. Tán nhỏ cả ba vị thuốc, rây bột mịn.
Cách dùng: Mỗi ngày uống 4 – 8g bột thuốc, chia làm 2 lần, vào buổi sáng và buổi tối, chiêu với rượu. Có thể dùng liên tục trong 3-5 ngày hoặc cho đến khi các triệu chứng cải thiện.
Trị ho mất tiếng
Nguyên liệu: 12g trần bì sắc. 200ml nước.
Cách thực hiện: Rửa sạch, cho tất cả nguyên liệu vào nồi cùng nước. Đun sôi, sau đó hạ lửa nhỏ và đun thêm đến khi nước còn 100ml. Tắt bếp, lọc lấy nước.
Cách dùng: Chia ra uống nhiều lần trong ngày. Dùng liên tục đến khi cải thiện triệu chứng ho mất tiếng.
Cách làm vỏ quýt trần bì rất đơn giản, chỉ cần bóc tách vỏ quýt, sau đó đem phơi khô hoặc sấy khô rồi lưu trữ lại để dành lâu năm pha trà hay làm gia vị.
Xem thêm:
Công thức làm mứt trần bì (mứt vỏ quýt)
Nguyên liệu cần chuẩn bị
– 400 gam vỏ quýt
– 2 muỗng canh đường
– 5 muỗng canh mật ong
– 100 gam mè trắng rang chín
– 2 quả chanh
Công thức làm mứt trần bì ngon
-
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu đã chuẩn bị
Với phần vỏ quýt vừa chuẩn bị ta dùng dao thái thành nhiều miếng có chiều ngang dày khoảng 1 cm. Để giảm bớt vị đắng và mùi hăng, ta cho số vỏ quýt vừa thái vào chậu nước trong khoảng thời gian 30 phút. Sau đó vớt ra để vào rổ, đợi ráo nước.
Chú ý ta nên thái vỏ quýt nhỏ thành từng sợi mảnh để dễ dàng chế biến mà hương vị thành phẩm cũng ngon hơn. Bổ đôi quả chanh và vắt kiệt để lấy phần nước cốt.
-
Bước 2: Thực hiện ướp vỏ quýt
Ta bỏ vỏ quýt vào một chiếc bát tô lớn. Thêm vào đó hỗn hợp gia vị gồm 2 muỗng canh đường, 3 muỗng canh mật ong, không quên cho phần mè trắng rang vào và dùng đũa trộn thật đều tay. Nên ướp vỏ quýt trong khoảng thời gian 2 đến 3 tiếng cho phần vỏ quýt thấm đều gia vị. Như vậy, mứt trần bì thành phẩm sẽ đậm đà hơn.
-
Bước 3: Sên phần mứt trần bì
Đặt một chiếc chảo chống dính lên bếp, cho toàn bộ phần vỏ quýt vừa ướp đường và mật ong vào rồi bật bếp lửa nhỏ để sên vỏ quýt
Sau khi sên được khoảng 15 phút thì ta cho cho phần nước cốt chanh vào để phần mứt trần bì tăng thêm gia vị. Chú ý đảo đều tay cho tới khi miếng mứt trần bì khô lại, chuyển màu vàng óng, đẹp mắt. Khi thấy lớp đường đã được sên đều phần bên ngoài mứt thì tắt bếp.
-
Bước 4: Món mứt trần bì hoàn thành
Sau khi thực hiện các bước kể trên, ta sẽ có ngay một phần mứt trần bì vô cùng hấp dẫn, bày ra đĩa. Đợi mứt nguội thì ta cho vào một chiếc hũ thủy tinh đậy kín để ăn dần. Món mứt trần bì thơm ngon, hương vị đậm đà, ấn tượng với màu vàng đẹp mắt sẽ làm hài lòng cả những thành viên khó tính nhất trong gia đình.
Một số mẹo nhỏ khi làm mứt trần bì
Để làm ra món mứt trần bì ngon ta cần chú ý một vài mẹo nhỏ sau:
– Để phần vỏ quýt thơm ngon, khi ta chọn mua quýt thì nên chọn những quả quýt có còn cuống và dính chặt vào phần quả.
– Ngâm quýt trong nước hoặc trần qua để loại bỏ phần tinh dầu, giúp mứt thành phẩm không bị đắng.
– Khi sên vỏ quýt ta để lửa thật nhỏ và đảo đều tay để mứt khô dần mà không bị cháy.
– Nên cho mứt trần bì thành phẩm vào hũ có nắp đậy kín để giữ gìn hương vị tươi ngon lâu hơn.
Công thức làm mứt Trần bì được tham khảo tại đây
Nguồn tham khảo:
Biopro tự hào là nhà sản xuất và phân phối hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp sản phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm và thiết bị y tế, mang đến giải pháp toàn diện và hiệu quả cho sức khỏe và sắc đẹp, đáp ứng tiêu chí: Sống vui, sống khỏe, sống đẹp cho người sử dụng.
Liên hệ ngay với Biopro để được tư vấn chi tiết về các giải pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện:
Hotline: 032.88.77.833
Email: biopro2012@gmail.com
Website: https://songvuikhoedep.vn/
Vietnamese