Đại táo (còn gọi là táo tàu, hồng táo) là quả chín phơi khô của cây táo (Ziziphus jujuba), thuộc họ Táo (Rhamnaceae). Loại quả này có vị ngọt, giàu dưỡng chất, được sử dụng trong Đông y từ hàng ngàn năm nay như một vị thuốc bổ khí huyết, an thần, điều hòa các vị thuốc khác trong bài thuốc y học cổ truyền.
Đại táo không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn là dược liệu quý trong nhiều bài thuốc cổ phương như Tứ vật thang, Bát trân thang, Thập toàn đại bổ…
Thành phần hóa học
Đại táo chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe:
- Đường tự nhiên: glucose, fructose, sucrose – cung cấp năng lượng nhanh
- Vitamin: C, A, B1, B2
- Khoáng chất: sắt, canxi, photpho, kali
- Chất xơ, pectin: hỗ trợ tiêu hóa
- Saponin, flavonoid: chống oxy hóa, bảo vệ gan
- Alkaloid: giúp an thần, cải thiện giấc ngủ
Tính vị – quy kinh
Tính chất: Ôn (ấm)
Vị: Ngọt
Quy kinh: Tỳ, vị và tâm
Theo Đông y, vị thuốc có tác dụng bổ trung ích khí, dưỡng huyết an thần, thường được sử dụng để bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ tiêu hóa, điều hòa tác dụng của các vị thuốc khác trong bài thuốc phức hợp.
Công năng và chủ trị
Công năng:
- Bổ tỳ, dưỡng vị, hỗ trợ tiêu hóa
- Ích khí, dưỡng huyết, giúp người suy nhược phục hồi
- An thần, giảm lo âu, cải thiện giấc ngủ
- Tăng đề kháng, bồi bổ cơ thể sau bệnh
Chủ trị:
- Mệt mỏi, ăn uống kém, cơ thể suy nhược
- Mất ngủ, tim hồi hộp, lo âu
- Da xanh xao, thiếu máu, phụ nữ sau sinh yếu sức
- Kết hợp trong các bài thuốc để giảm độc tính hoặc tăng hiệu lực các vị khác
Cách dùng và liều lượng đại táo
Liều dùng thông thường: 5–12g/ngày (tương đương 3–5 quả khô)
Cách dùng:
Sắc thuốc: Cho táo vào sắc cùng các vị thuốc khác
Nấu ăn: Hầm gà, nấu cháo, nấu chè
Ngâm mật ong hoặc hấp ăn trực tiếp như món bổ
Lưu ý: Nên rạch quả trước khi sắc để hoạt chất dễ thoát ra. Tránh dùng đại táo khi đang bị đầy bụng, tiêu chảy.
Kiêng kỵ khi dùng
Người bị đàm thấp, tỳ vị thấp trệ (bụng trướng, đầy hơi) nên hạn chế dùng
Bệnh nhân tiểu đường nên dùng thận trọng vì đại táo chứa nhiều đường tự nhiên
Không kết hợp với cam thảo lâu dài nếu dùng liều cao vì dễ gây tích nước, huyết áp cao
Xem thêm:
- Tinh Dầu Tự Nhiên: 10 Tác Dụng và 6 Cách Dùng Hiệu Quả Cho Sức Khỏe & Làm Đẹp
- Vỏ Quýt – Trần Bì Là Dược Liệu Cổ Truyền 1000 năm Người Á Đông
- Quả bồ kết – Hỗ trợ ho suyễn khó khạc đờm
Cách bảo quản đại táo
Để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc
Có thể bảo quản trong lọ thủy tinh kín hoặc túi hút chân không
Nếu phát hiện quả mềm, có mùi chua hoặc mốc cần bỏ ngay, không dùng tiếp
Các bài thuốc kinh nghiệm
Bổ khí huyết, tăng đề kháng
Đại táo 10g, đương quy 10g, bạch thược 10g, nhân sâm 6g
→ Sắc uống mỗi ngày 1 thang, dùng 7–10 ngày giúp cải thiện suy nhược.
Chữa mất ngủ, an thần
Đại táo 10g, lạc tiên 20g, tâm sen 6g, liên nhục 10g
→ Sắc uống trước khi ngủ 30 phút, giúp ngủ sâu, ngủ ngon.
Trẻ em biếng ăn, tiêu hóa kém
Đại táo 6g, sơn tra 10g, mạch nha 10g, thần khúc 8g
→ Sắc lấy nước cho bé uống 1 lần/ngày sau ăn 1 giờ.
Phụ nữ sau sinh suy nhược
Đại táo 10g, đương quy 12g, ý dĩ 10g, hoàng kỳ 10g
→ Sắc uống hoặc hầm với gà ác giúp bổ huyết, hồi phục nhanh.
Giải cảm, giảm sốt, mệt mỏi
Đại táo 8g, gừng tươi 5 lát, quế chi 6g
→ Sắc uống ấm 2 lần/ngày giúp ra mồ hôi, hạ sốt tự nhiên.
Không chỉ là một loại thực phẩm quen thuộc mà còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền, với tác dụng bổ tỳ vị, dưỡng huyết, an thần và tăng đề kháng. Nhờ tính ôn và vị ngọt, đại táo thường được phối hợp với nhiều thảo dược khác để tăng hiệu lực hoặc làm dịu tính vị thuốc mạnh.
Việc sử dụng đúng cách và đúng liều sẽ giúp đại táo phát huy hiệu quả tối đa, đồng thời góp phần cải thiện sức khỏe bền vững cho mọi lứa tuổi
Tài liệu tham khảo:
-
Dược điển Việt Nam V
-
Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi
-
Bộ y tế, Giáo trình Dược học cổ truyền, Nhà xuất bản y học
-
Viện Dược Liệu, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập I và II, Nhà xuất bản Khoa học và kĩ thuật
Biopro tự hào là nhà sản xuất và phân phối hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp sản phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm và thiết bị y tế, mang đến giải pháp toàn diện và hiệu quả cho sức khỏe và sắc đẹp, đáp ứng tiêu chí: Sống vui, sống khỏe, sống đẹp cho người sử dụng.
Liên hệ ngay với Biopro để được tư vấn chi tiết về các giải pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện:
Hotline: 032.88.77.833
Email: biopro2012@gmail.com
Website: https://songvuikhoedep.vn/
Vietnamese